HAYEF: Journal of Education
Araştırma Makaleleri

ÜSTÜN ZEKÂLI KIZLARIN BİLİME YÖNELİK TUTUMLARI VE BİLİM İNSANI İMAJLARI

1.

İstanbul Üniversitesi, Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi, Özel Eğitim Bölümü, Üstün Zekalılar Öğretmenliği A.B.D

HAYEF: Journal of Education 2013; 10: 125-142
Okunma: 2238 İndirilme: 858 Online Yayın Tarihi: 01 Kasım 2019

Sputnik’in uzaya fırlatılması ile başlayan süreçte son 50 yılda, fen eğitimi, bilime ve bilim insanlarına yönelik ilgi ve tutumlar, algılar çok büyük önem kazanmış ve üzerinde çalışmalar yapılan konular haline gelmiştir. İlgi ve tutumlar küçük yaşlarda gelişmeye başladığı için özellikle ilköğretim düzeyinde etkili fen eğitimi; bilime ve bilim insanına yönelik algı ve tutumlar üzerine çalışmalar artış göstermiştir. İlköğretim düzeyinde oluşmaya başlayan ilgi ve tutumların yaşam boyunca etkili olduğu düşünüldüğünde, bilime ve bilim insanlarına yönelik ilginin ve algının öğrencinin bilimsel yöntemi benimsemesine, düşünme ve yaşam tarzına ve hatta kariyer seçimine olan etkisi yadsınamaz. Üstün zekâlı öğrenciler sahip oldukları potansiyelleri, fen ve matematik alanlarına yönelik özel ilgileri de göz önüne alındığında bilimi bir yaşam tarzı haline getirecek öncelikli bireyler olarak kabul edilmektedirler. Fakat üstün kızların en az erkekler kadar fen ve matematik alanlarında başarılı olmalarına rağmen bu alanlardaki kariyer temsiliyetlerinin erkeklere göre daha düşük olduğu görülmektedir (Silverman, 1993; Summers, 2005). Bu araştırmanın amacı 7. ve 8. sınıf üstün zekâlı kızların bilimsel tutumlarının ve bilim insanlarına yönelik imajlarının incelenmesidir. Nicel (betimsel) ve Nitel (Bütüncül Tek Durum Deseni) araştırma yöntemlerinin kullanıldığı araştırmaya 11 üstün zekâlı kız öğrenci katılmış ve verilerin toplanması amacıyla Chambers (1983)’ın geliştirmiş olduğu Bir Bilim İnsanı Çiz Testi (The Draw A-Scientist Test-DAST) ve Moore ve Foy’un (1997) geliştirmiş olduğu Bilimsel Tutum Ölçeği (Scientific Attitude Inventory, SAI II) kullanılmıştır. Üstün zekâlı kızların sahip olduğu bilimsel tutumlarının yüksek olması ile birlikte, genel olarak daha önceki çalışmalara (Demirbaş, 2009; Kemaneci, 2012) paralel olarak standart (laboratuvar önlüklü, gözlüklü, deney tüpleri, kimyasallarla çalışan, yalnız ve iç mekanda çalışan vb.) bilim insanı imajına sahip olduğu ortaya çıkmıştır. Diğer araştırmalardan farklı olarak üstün kız öğrencilerin özellikle gülümseyen kadın bilim insanı çizdikleri ortaya çıkmıştır.

Ekler
ENGLISH
EISSN 2602-4829