HAYEF: Journal of Education
Araştırma Makaleleri

KARAKTER ÇÖZÜMLEMELERİNİN KURGUDAKİ YERİ: “BİNTEPE’NİN HAYALETİ” ÖRNEĞİ

1.

İstanbul Üniversitesi, HAYEF, Türkçe Eğitimi Bölümü

HAYEF: Journal of Education 2014; 11: 189-203
Okunma: 4968 İndirilme: 1146 Online Yayın Tarihi: 31 Ekim 2019

Karakter, bir yapıtta türlü yönleriyle ele alınan kişi olup yapıttaki olayların ve anlatımın biçimlenmesini sağlayan önemli ögelerden biridir. Karakterlerin başından geçenler, duyguları, düşünceleri, kendileri ve çevreleriyle yaşadıkları çatışmalar, olay örgüsünü devindirerek okurun yapıtla olan ilişkisini belirler. Okurun karakterlerle kuracağı özdeşim, okuma eylemine nitelik kazandırır. Bu durum özellikle çocuk yazınında önemli bir etkendir. Çocuklar, günlük yaşamlarındaki sınırlı kişiler dışında okudukları yapıtlarda yeni kişilerle karşılaşırlar. Karşılaştıkları yeni kişiler aracılığıyla yeni serüven ve deneyimler yaşar, yaşama ve insana dönük ilişkileri sezer, kişilerin karşılaşabileceği sorunları görerek uygun çözüm yollarına ilişkin bilgi edinirler. Yapıtta yer alan karakterlerin kendi düzeyinde olması çocuk okurların yalnızlık duygusunu azaltır. Karakterlerin iyi biçimlendirilmiş fiziksel ve ruhsal özellikleri, olayları yönlendirirken sergiledikleri tutumları, bu yapılandırmanın rastlantıdan uzak, inandırıcı bir biçimde dile getirilişi çocukları karakterler gibi duymaya, düşünmeye iter. Bu yapılandırmaya merak ögesinin eklenip kurguya sindirilmesi okurların özdeşim kurma yoluyla okuma sürecine etkin katılmasını sağlar. Çalışmada Nur İçözü’nün “Bintepe’nin Hayaleti” adlı yapıtında yer alan karakterlerin çözümlemesi yapılarak karakterlerin özellikleri, geliştirilme süreci örneklendirilecek, kurgudaki yeri belirlenmeye çalışılacaktır. Çözümlemelerden elde edilen verilerle yapıtın çocuk yazınındaki yeri tartışılacaktır.

Ekler
ENGLISH
EISSN 2602-4829