HAYEF: Journal of Education
ESER İNCELEMESİ

Çocuk Edebiyatında Toplumsal Cinsiyetsiz Karakterler: Bir Araştırma Örneği

1.

AMASYA ÜNİVERSİTESİ

HAYEF: Journal of Education 2017; 14: 389-408
Okunma: 5132 İndirilme: 1249 Online Yayın Tarihi: 02 Nisan 2017

Bu çalışma, "Balina ile Mandalina" yapıtında yer alan toplumsal cinsiyetsiz karakterlerin hangi roller içinde betimlendiğini ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Böylelikle, bu kitapta yer alan karakterlerin duygu, düşünce ve davranışlarının tektipleştirilmiş/basmakalıp cinsiyetçi bir anlayış içinde yansıtılıp yansıtılmadığı belirlenecektir. Bu amaç doğrultusunda, bu araştırmada, nitel bir araştırma deseni kullanılarak toplumsal cinsiyetsiz karakterlerin sunuluş biçimi incelenmiştir. Doküman incelemesi yöntemi kullanılan bu çalışmanın veri kaynağını, Fazıl Hüznü Dağlarca'nın "Balina ile Mandalina" adlı yapıtı oluşturmaktadır. Araştırmaya konu olan verilere ise, içerik çözümlemesi türlerinden sıklık çözümlemesi tekniği uygulanmıştır. Bu bakımdan veriler, bilgisayar ortamına aktarılmış ve QDA Miner 4 programı aracılığıyla yapıtta yer alan toplumsal cinsiyetsiz karakterlerin hangi roller içinde oldukları ortaya çıkarılmıştır. Bu çalışma sonucunda ise, balina karakterinin en fazla 15 (%19.65) oranında "duygusal", 11 (%14.41) oranında "araştıran ve sorgulayan", 10 (%13.1) oranında "mutlu"; mandalina karakterinin ise, en fazla 14 (%19.6) oranında "duygusal", 10 (% 14) oranında "araştıran ve sorgulayan", 8 (%11.2) oranında "düşsel", 8 (%11.2) oranında "mutlu" olarak yansıtıldığı görülmüştür. Bu durum, yapıtta yer alan toplumsal cinsiyetsiz karakterlerin kadın ve erkek rollerine ilişkin olarak herhangi bir tektipleştirilmiş/basmakalıp cinsiyetçi anlayışı yansıtmadığını ortaya koymaktadır.

Ekler
ENGLISH
EISSN 2602-4829