Öz
Okuma becerisi öğrenme sürecinin temelini oluşturur. Bireyin davranışları öğrenme sürecini etkileyen temel faktörlerden biridir. Öğrenme sürecinin bir faktörü olan okuma becerisinin de davranışsal bir boyutu olduğu gerçektir. Bu boyutun okuma çalışmalarında dikkate alınmaması yeterli düzeyde okuma ve anlamanın gerçekleşmemesine neden olmaktadır. Okuma ve anlamadaki yetersizlik bireyin akademik ve sosyal yaşamını da olumsuz yönde etkilemektedir. Bu problemi gidermek için okumanın davranış boyutunun ölçülmesi gerekmektedir. Ulusal alanyazında okuma becerisinin davranış boyutunu ölçen bir ölçme aracı bulunmamaktadır. Bu çalışmada Okuma Davranışı Ölçeği geliştirmek amaçlanmıştır. Bu ölçek geliştirme çalışması nicel araştırma desenlerinden tarama modeliyle yürütülmüştür. Çalışma grubu kolay ulaşılabilir örneklem yöntemi aracılığıyla belirlenen İstanbul ilindeki özel ve devlet okullarında ikinci, üçüncü ve dördüncü sınıfta yer alan öğrencilerden meydana gelmektedir. Araştırma 789 öğrenci ile yürütülmüştür. Ölçek geliştirme sürecinde şu dört aşama takip edilmiştir: birinci aşamada alanyazından hareketle madde havuzu belirlenmiş, ikinci aşamada alan uzmanlarının görüşlerine başvurulmuş, üçüncü aşamada geçerlik çalışması kapsamında açımlayıcı faktör analizi yapılmış ve dördüncü aşamada doğrulayıcı faktör analizi gerçekleştirilerek güvenirlik düzeyi hesaplanmıştır. Analizler sonucunda beşli likert tipinde 18 maddelik bir okuma davranışı ölçeği geliştirilmiştir. “Okumada Odaklanma”, “Okumada Düzen” ve “Okumada Estetik” olmak üzere üç alt faktörden meydana gelen ölçeğin Cronbach’s Alpha değeri ise .909’dur. Bu bulgulardan hareketle Okuma Davranışı Ölçeği (ODÖ) araştırmacı ve öğretmenler tarafından ilkokul düzeyindeki öğrencilerin okuma davranışlarının belirlenmesinde kullanılabilir.
Cite this article as: Öncü, B., Güçlüer, S. & Baştuğ, M. (2024). İlkokul Öğrencileri için okuma davranışı ölçeğinin geliştirilmesi. HAYEF: Journal of Education, 21(3), 296-301.